زه او چارواکی

ساعت ۹:۳۰ (سهار)

زه: ښاغلی... السلام علیکم سهار مو نیکمرغه!
چارواکی: علییییکم اسللللام! څوک يې؟
ښاغلیه! زه... د... خبریال یم، زحمت مې درکړ، پوښتنه مې کول چې نن څه نوی خبری لری؟
چارواکی په خشم سره: "زه همدا اوس ستا په زنګ سره د خوبه وپاڅیدم، خپل لاس او مخ مې لا ندی منځلی دا څه وخت د زنګ وهل دی؟!! بیا وروسته زنګ ووهه." (او ټېلفون يې قطع کړ.)

شناسنامه

معرفی مجلۀ فرهنگی اجتماعی همگان

مجلۀ همگان در سال 1386 خورشيدي در ولایت فراه تأسيس شد. انجمن علمی، فرهنگی همگان، به منزلۀ یک بنیاد فرهنگی- اجتماعی و يكي از بخش هاي جامعۀ مدنی با راه اندازي و انتشار مجلۀ همگان، فعالیت های درخور توجهی را انجام می دهد.

” درس اول ”

این الف این مَد و بِ، این هست آب
کودک من سوی مکتب کن شتاب
با ادب بنشین حضور اوستاد
تا الفبا را دهد او بر تو یاد
تا بخوانی سطر « بابا آب داد»

یکبار دیگر حق تلفی؛

حذف بی دلیل بازیکنان برتر فوتبال فراه از تیم »طوفان هریرود«!؟

این دیگر یک مسأله عادی شده که »قدرت های بزرگ«حقوق کشورهای »جهان سوم«را همیشه زیر پای کرده است و میکند. حالا مصداق این مسأله در بین واحدهای اداری (ولایات) افغانستان نیز وجود دارد. تعداد از ولایات کشور، منحیث مراکز زون ها(با وجود شعار رشد و توسعۀ متوازن حکومت افغانستان)، در اکثر موارد (سیاسی، اقتصادی، انکشافی- پروژه ها، فرهنگی، اجتماعی ورزشی و... ) در بیشترین عرصه ها تصمیم گیرنده بوده و با (بی انصافی) تمام، حقوق دیگر ولایات هم حوزه ی خویش را تلف میکند.

د فراه ولايت مهم ورزشي خبرونه

محمدیعقوب (مفتون)

د فراه د فوټبال منتخبي لوبدلي د څلور لوري جام اتلولي ترلاسه کړه:

د وري (حمل) پر ۲۸ نيټه د فراه ولايت د شهيد محمد نادر ايوبي منتخبي لوبدلي د څلور لوري د فوټبال جام په سياليو کې چې د هلمند په ولايټ کښې په لاره اچول شوي وو، ګډون وکړ او ددي سياليو اتلولي ترلاسه کړه.

په فراه کې30 تنه ځوانان د ژورناليزماساسات زده کړل

رپوټ: وحیداحمد (ایثار)

په دې وروستيو کلونو کې په فراه کښې د ژورناليستيک او رسنيز کارونه زيات شوي دي او ډير شمير ځوان خبريالان ددي ولايت خبرونه، رپوټونه او اړوند موضوعات د سيمه ييزي، ملی او نړيوالو رسنيو له طريقه د چارواکو او نړيوالو تر غوږونه رسوي.

ځمکه ژاړې!

ليکوال: عبدالجميل » ذهين«

ځمکه ژاړې، اوښکي يې سرې وينې دي، بهيږې فريمانه!!! اپلتې نه وايم، هغه د بابا وينې دي درياد دئ؟! دا همهغه وينې دي، دا د ښايسته پيغلکييو او مستي ځوانانو وينې دي، دا د لالا هډوکي او هغه د بابا وينه ده، چې بهيږي او د ځانځانۍ ونه خړوبوي.

مـیهـن

ای میهنم  جز عـشق تـو داستان مرا نیست

جز حـرف  فخر نام تـو  فرمان مرا نیست

دستبند بزن
حس باران خورده ی دیروزم را
که بیابان معصوم است
در سکوت گرماروز دهم جوزا
و قفل کن

هـســـــــــــي شنډي رپومه ښراه نکړم

تــــــــــــوري سترګي ژړومه ښراه نکړم

په دعـــــــا يم مشــــــــــــــغول د يار لپاره

دا هجران به هيرومـــــــــه ښراه نکړم

کچــــــــــــکول د ملنګي ساتم په غاړه

خپل حـــــق درته بخشمه ښراه نکرم

سترګي مــــــې سري په سحرا څرخم

کلي ګدر نور هيـرومه ښـــــــــراه نکړم

وفا نسته تش نــــــــــــوم د محبت دی

نوابي دنيا درته پريږدمه ښراه نکړم

»عنايت الله نوابی«

"د همګان د مجلی زېرمه"

غزل

بـي هــــــــوشه مدهـــــوشه قلندر سوم ساقــــــــــــــــي      که جام د وصال راکړي منور سوم ساقي

اول دي په شــــــــــــرابو آموخته اي صـحـــرايی کړم      آخر دي نو په زهرو غمګسر سـوم ساقـــي

مينوش غم فراموش سوم ددنيا مې لاس پر سر سوم     بيابان ته روانيږم خاک په سر سوم ساقي

په مينه مــــــــې سبق ستا په  ځانګو کـــــــې ولوستلي      مين وم ده ازله چـــــــــې ابتر سوم ساقي

مسجد و خانقا ســــــــــــــــــــــــوه راڅه پاته اي زاهده     خبر نه يم چې ګير په څه منتر سوم ساقي

ناصح که نصحت کـــــــــوي و ماته شيخ خبر کــــــــړه     اخلاق دخــرابات پيرته نوکر سوم ساقي

»                                                                                           محمد رحيم اخلاقيار«

 "د همګان د مجلی زېرمه"

شعر

زمانې   دننگ   ژړ    گـــــــــــــــــــــــرځم    بيماره

ليسانسه ځوانان زمـــــــــــــوږ تل گرځی بيکاره

دو لتمندو   ارگـــــــــــــــــا نونه    ميراثی   کړل

مجلۀ محبوب «همگان»؛

ستارۀ درخشنده در نخستین جشنواره و نمایشگاه مطبوعات حوزه غرب افغانستان

گزارش: محمد «نوید»

 »صد سال با مطبوعات در هرات« عنوان اولین جشنواره و نمایشگاهی تحقیقی، پژوهشی مطبوعات حوزه ی غرب افغانستان بود که بتاریخ 29 اسد 1392در شهر هرات باستان برگزار گردید.

جهت معلومات مسوولین محترم

 ( آلارم تانکرهای گاز فروشی): مخلوط گاز و هوا، فی کیلوگرام 45 افغانی!!!

تانکرهای سیار عرضه ی گاز مصرفی در سطح شهر فراه، اگر چه از نظر کیفی برای شهروندان خطرناک است. برای بعضی ها کاسه ی مایه ی خیر و برکت است! یعنی مخلوط گاز با فشار هوای که با یک ماشین (چهارسیلندر) بیرون میشود، مخلوطی از گاز و هوا برای مردم عرضه می کند.

د فراه ولايت والي:

” د بخش اباد بند، يوازي د فراه د خلکو په همکاري سره جوړېدای شي “

مرکيال: ننګيالی ( محمدي )

ګرانو لوستونکو! د  همګان مجلي د فراه ولايت نوۍ والي، الحاج محمد عمر ( شيرزاد ) سره ځانګړۍ مرکه يې ترسره کړي؛ چې لنديز يې تاسو ته وړاندي کيږي. نومورۍ د همګان خبريال سره په دي مرکه کې د فراه اولس ته زيرۍ وکړۍ چې په نږدي راتلونکي کې به پدي ولايت کې د څو مهمي او بنسټيزي پروژي کارونه به پلي شي.

د فوټبال تاريخي بريا؛

افغانانو کې ملې احساس او يووالي يې ژوندی کړ!

د سويلي اسيا د فوټبال په سياليو کې  د افغانستان د ملي لوبدلي بريا وشودل چې هره پخواني ناخواله بيا ترميم کيدلاي شي، هغه که يوه تيروتنه وي، يو تعصب وي، يوه کمزورتيا او يا کومه بله ترخه خاطره وي، خو د ترميم جوګه ده. د نن خلګ د پخوانيو د کارونو ذمه واران نه دي، او کولاي شي د هغوي د ناخوالو پاته ميراثي احساسات ختم کړي، او يوه ملي جوړجاري ته سره ورسيږي. او له ټولو مرزونو هاخوا پخلاينه رامنځ ته کړي.

برگی از تاریخ فراه

150 سال قبل

خاطرات محققین غربی

نویسنده: عبدالرحمن وقار جوینی/ قسمت دوم.

        در ادامه خاطرات کاپیتان اوئن اسمیت، تبصره کوچکی را لازم میدانم، که این سفرنامه در زمان پادشاهی امیرشیرعلی خان نوشته شده، و هدف از بازتاب دوباره آن دوچیز است اول اینکه ما از جزئیات تاریخ کشور خود بدلایل متعدد چندان مطلع نیستیم بد نیست اگر با نشر اینگونه سفرنامه ها از جزئیات حیات اجتماعی و سیاسی آنزمان خویش آگاهی یابیم، و دوم اینکه ما خود را در آئینه بیگانه ببینیم، و بدانیم که آنها چه برداشت و قرائتی از حقایق آنزمان برما ارائه می نمایند که پیوسته به گذشته است.

برگی از تاریخ فراه

150 سال قبل

(خاطرات محققین غربی)

قسمت اول

نویسنده: عبدالرحمن وقار "جوینی"   

   کاپیتان اوئن اسمیت، دستیار و معاون شخصی ماژور جنرال گلد اسمید حکم در تعیین مرز سیستان بین افغانستان و ایران در سال 1872 میلادی و مطابق با 1251 شمسی بود. در آنوقت در افغانستان امیر شیرعلی خان پادشاه افغانستان و سیدنورمحمد شاه صدراعظم بود. در ایران ناصرالدین شاه قاجار حکومت میکرد.

گُله بازی؛

بازی عامیانۀ نوجوانان فراهی!

نوشتۀ: عبدالجمیل ”ذهین“

”اَوَلَکُو، شُغُلگَری نَکُو نُوبَت مَنه، اُواُو شَره شِی، بَست بَست که مَه بَزَنوُ، وای! جَرغ شیدو، جمع کُو از دُو تَه از سَه تَه، رَوَ، رَوَ،  جا...، دست نَزَن که جَا شدکیِ هَه یِی عَم از تو رَدکُو گُلار...)“ اینها نمونۀ از اصطلاحات عامیانۀ پُر کاربرد و شیرینِ گله بازی(بازی عامیانۀ نوجوانان فراهی است.) که اگر گشتی در پسکوچه های شهر و دهات فراه داشته باشید، همه روزه می توان از زبان نوجوانانی که در زیرِ آفتابِ سوزانِ و در روی  خاکهای مَلی پَسکوچه های این دیار با فراوانی شنید.

د حمل ۱۴مه؛ د فراه په تاریخ کې غمیزه ورځ!

 لیکنه: همایون ذهین

دا ژوند خو زمـــونږ کم د محبت لپاره هم دی

حیران یم چې نفرت ته اوزګاریږي خلک څنګه

          وايې کله چې پسرلۍ راشي، نوی هوا، نوی ژوند او خوشی او خوشحالي پیليږي... خو داسي و نشو، دلته نوی کال په جنګ! په وژني او په ژړاوي پیل شول...

برای اولین بار، 40 خبرنگار در فراه از کورس مهارت های خبرنگاری فارغ شدند

گزارش: ننگیالی محمدی

فراه، 29 دلو 91

برای اولین بار، چهل تن از خبرنگاران و گزارشگران جوان در فراه بعد از فراگيرى مهارت های خبرنگارى، سند فراغت به دست آوردند.

گلایه ای از:

        بی مهری مردم و مسوولان دولتی نسبت به رسانه های این دیار!

نویسنده: همایون ذهین (سرمقاله مجلۀ شماره 17 همگان)

        با وجود آنکه مسوولان دولتی دم از دفاع از آزادی بیان، مطبوعات و فعالیت رسانه ها می زنند، اما فعلاً با وجود فعالیت مبتکرانه یکی دو سه نشریه چاپی و تلویزیون دولتی (ملی) در این دیار، فقیر ترین ولایت از لحاظ فعالیت های رسانه ای هستیم.

                                                در وصف همګان

همگان فكر جوان است

از بــراي دوستان است

همگان ته

چــی چــاپ شـــوي مجـــله د همـــــــگان

خلک یی لولی ورته ناست سهار ماښــــام